„Sprawna ręka”
Spotkanie z udziałem Marka Chlandy, Przemysława Branasa, Magdaleny Burdzyńskiej, Jadwigi Sawickiej, Ewy Łączyńskiej-Widz i Piotra Stasiowskiego
ms² / Muzeum Sztuki w Łodzi, ul. Ogrodowa 19, sala audiowizualna
Wtorek 25.04.2017, g. 18:00
Wstęp wolny
W Muzeum Sztuki w Łodzi, w ramach wystawy „Atlas nowoczesności. Kolekcja sztuki XX i XXI wieki”, prezentowana jest obecnie malarska praca na papierze polsko–izraelskiego artysty Moshe Kupfermana. Obraz ten wszedł do kolekcji Muzeum w 1993 roku, przy okazji obszernej monograficznej wystawy tego twórcy, zatytułowanej „Moshe Kupferman. Prace na papierze”, której kuratorami byli Yona Fisher i Jaromir Jedliński. Wystawa prezentowana była równolegle w Muzeum Sztuki i CSW Zamku Ujazdowskim w Warszawie. Przy okazji jej organizacji, Kupferman odwiedził Polskę pierwszy raz od czasu zakończenia wojny, gdy emigrował do Niemiec, a następnie do Izraela, by budować Kibuc Lohamej HaGeta’ot. Poznał wówczas Marka Chlandę, który stał się jego przewodnikiem po posttransformacyjnej Polsce. Wspólnie spędzone chwile zaowocowały wieloletnią przyjaźnią obu artystów.
Ponad dwa lata temu kuratorzy Ewa Łączyńska-Widz i Piotr Stasiowski odwiedzili Marka Chlandę w jego krakowskiej pracowni. Opowiedział im wówczas o swoim spotkaniu z Kupfermanem. Dowiedzieli się wtedy, że Moshe urodził się w 1926 roku w Jarosławiu na podkarpaciu, o czym nikt w tym mieście nie pamiętał. To stało się dla nich impulsem do próby przywrócenia pamięci o tym twórcy i ponownego ściągnięcia jego prac do Polski. Projekt realizowany pod tytułem „Sprawna ręka” objął swoim zasięgiem jego rodzinne miasto Jarosław, Tarnów i Gdańsk. Uruchomił wiele wspomnień, historii, spotkań i kontaktów między Polską i Izraelem. W trakcie spotkania w Łodzi kuratorzy projektu, a także zaangażowani we współpracę artyści: Magdalena Burdzyńska, Przemysław Branas, Jadwiga Sawicka, zaprezentują kolejne etapy jego realizacji i opowiedzą o inspiracji życiem i twórczością Kupfermana.
Moshe Kupferman – (ur. 1926). Jego rodzice prowadzili Sklep Konfekcji Męskiej i Dziecinnej. Uczęszczał do hebrajskiej szkoły Tarbut, a na niecały miesiąc przed wybuchem wojny obchodził swoją Bar micwę. W 1941 roku wraz z rodziną został zesłany do obozów odosobnienia w Kazachstanie i na Uralu. Po II wojnie światowej wrócił początkowo do Polski, ale szybko wyemigrował do Niemiec, gdzie przystąpił do Ruchu Młodzieżowego Dror i mieszkał w obozie dla dipisów. W 1948 roku wyjechał do Izraela, gdzie był jednym z założycieli kibucu Bojowników Gett Lahamej HaGeta’ot. Pracował tam jako murarz, ale równocześnie rozwijał swój talent malarski. Wybitne osiągnięcia w tej dziedzinie zaowocowały szeregiem jego indywidualnych wystaw w takich miejscach, jak: Muzeum Izraela w Jerozolimie, Muzeum Sztuki Współczesnej w Hajfie, Stedelijk Museum w Amsterdamie, Muzeum Narodowym w Sztokholmie, Centrum Pompidou w Paryżu, Muzeum Żydowskim w Paryżu. Jego prace pokazywane były również na wielu zbiorowych wystawach m.in.: XLII Biennale Sztuki w Wenecji, Worcester Art Museum w USA, czy w The Jewish Museum w Nowym Jorku. W Polsce jego prace pokazywane były w Muzeum Sztuki w Łodzi, CSW Zamku Ujazdowskim i Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki. Zmarł 20 czerwca 2003 roku w kibucu Bojowników Gett.
Uczestnicy spotkania:
Marek Chlanda – (ur. 1954) rysownik, grafik, rzeźbiarz, autor instalacji, performer. Studiował na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, dyplom uzyskał w 1978 roku. Swoje prace pokazywał na indywidualnych wystawach m.in. w Galleri Kanal 2 w Kopenhadze, Muzeum Sztuki w Łodzi, w Budapest Galeria w Budapeszcie, Tel Aviv Museum of Art. Brał także udział w wystawach zbiorowych: 11 Biennale de Paris w Musee d’Art Moderne de la Ville de Paris, Art Gallery of New South Wales w Sydney, Third Eye Centre w Glasgow, Kunstlerhaus Bethanien w Berlinie, 22 Bienal de Sao Paulo, The First Gwangju Biennale. Mieszka w Krakowie.
Magdalena Burdzyńska – (ur. 1977) malarka i projektantka graficzna, autorka identyfikacji wizualnych oraz aranżacji wystaw. Absolwentka Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Brała udział w wystawach w kraju i zagranicą. Współpracowała m.in. z CSW Zamek Ujazdowski, BWA Dizajn we Wrocławiu, BWA Zielona Góra, Galerią Starter, Institute of Design Kielce, Centrum Architektury, Instytutem im. Adama Mickiewicza, Instytutem Goethego, Tygodnikiem Powszechnym, Recognition Records. Od 2013 roku współpracuje z Biurem Wystaw Artystycznych w Tarnowie. Autorka projektu oprawy wizualnej wystawy „Sprawna ręka” i katalogu.
Przemysław Branas – (ur. 1987) absolwent Wydziału Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 2008 roku ukończył Zespół Szkół Plastycznych w Jarosławiu. Obecnie doktorant Interdyscyplinarnych Studiów Doktoranckich Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Brał udział m.in. w festiwalu Embodied Action (Hong Kong, 2016),GUYU ACTION Performance Art Festival (Chiny, 2016), Polish Performance Night (Le Lieu Gallery, Quebec, 2014). Autor wystaw indywidualnych: Czkawka w ramach Miesiąca Fotografii w Krakowie (MOCAK, Kraków, 2014), Praca-technika (Project Room, CSW Zamek Ujazdowski, 2016). Stypendysta Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2013). Laureat nagrody Fundacji Grey House Szara Kamienica (2015). Mieszka w Jarosławiu.
Ewa Łączyńska-Widz – (ur. 1983) historyczka sztuki, kuratorka, autorka tekstów o sztuce, dyrektorka Biura Wystaw Artystycznych w Tarnowie. Stypendystka Chinati Foudation (Marfa, USA), kolekcji dzieł sztuki założonej na pustyni. Współredaktorka książki Tarnów. 1000 lat nowoczesności (z Dawidem Radziszewskim). Członkini Zarządu Sekcji Polskiej AICA. Zainteresowana łączeniem sztuki współczesnej z historią i lokalnymi kontekstami. W 2013 roku rozpoczęła współpracę z Markiem Chlandą, pracując przy wystawie „Byliśmy” (kuratorki: Anna Bujnowska, Dorota Krakowska) dedykowanej żydowskiej historii Tarnowa.
Jadwiga Sawicka – (ur. 1959) tworzy obrazy, fotografie, obiekty, instalacje tekstowe. Autorka charakterystycznego malarstwa „pisanego”. W latach 1979-1984 studiowała w krakowskim ASP na Wydziale Malarstwa, dyplom obroniła w pracowni prof. Jerzego Nowosielskiego. Laureatka Nagrody im. Katarzyny Kobro (2016). Jej twórczość pokazywana była na wielu wystawach indywidualnych m.in. „Forma wzywa do użycia”, Galeria Foksal w Warszawie, „Podatność materiałów”, Zachęta w Warszawie, czy zbiorowych takich, jak: „Na wolności/w końcu” w Staatliche Kunsthalle Baden-Baden w Niemczech, „Architectures of Gender - Contemporary Women's Art in Poland” w Sculpture Center w Nowym Jorku oraz „Distances?” Galerie Le Plateau w Paryżu. Mieszka w Przemyślu, pracuje na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego. Współpracuje z Galerią BWA Warszawa.
Piotr Stasiowski – (ur. 1980) kurator wystaw, autor wielu tekstów dotyczących sztuki publikowanych w magazynach i katalogach. Absolwent historii sztuki na Uniwersytecie Wrocławskim i Podyplomowych Studiów Kuratorskich na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 2006-2011 prowadził Studio BWA przy BWA Wrocław Galerie Sztuki Współczesnej, a w latach 2012-2014 był głównym kuratorem Muzeum Współczesnego Wrocław. Od 2015 roku dyrektor Gdańskiej Galerii Miejskiej.