prac z kolekcji Małopolskiej Fundacji Muzeum Sztuki Współczesnej Dworzec PKP
Pl. Dworcowy 4, Tarnów
Artyści: Siergiej Czajka (Tarnopol); Pavlína Fichta Čierna (Žilina); Jiří Kovanda (Praha); Denisa Lehocká (Bratislava); Little Warsaw /András J. Galik i Balint Havas/ (Budapest); David Maljković (Zagreb), Rafani /Zuzana Blochová, Jiří Franta, David Kořínek, Marek Meduna, Luděk Rathouský/ (Praha); Royden Rabinowitch (Gent); Marek Szczęsny (Paris)
Kurator: Jan Trzupek (prezes MFMSW)
Wystawa czynna:
Wtorek-piątek 10:00-17:00
Niedziela 11:00-18:00
Wstęp wolny
VI ODSŁONA. KONTEKSTY MIĘDZYNARODOWE KOLEKCJI
Sztuka polska w kolekcji Fundacji „ramowana” jest sztuką krajów Europy Środkowowschodniej: Ukrainy, Czech, Słowacji, Węgier, Chorwacji, Łotwy i Białorusi.
Od samego początku, dzieła artystów z „bliskiej zagranicy” nie tylko dopełniały, ale w istotny sposób tworzyły kształt kolekcji. Stanowią o jej oryginalnym, a zarazem unikalnym i atrakcyjnym charakterze.
W obecnej, nowej odsłonie stałej wystawy pokazujemy w wyborze dzieła autorów zagranicznych będących częścią kolekcji Małopolskiej Fundacji Muzeum Sztuki Współczesnej.
W zdecydowanej większości są to dzieła prezentowane po raz pierwszy w Tarnowie, tylko kilka spośród nich miało już swoją tarnowską premierę.
W kolekcji dzieła polskich i zagranicznych artystów stanowią jedną, wspólną narrację. Jednym z pierwszych nabytków do kolekcji były „Widokówki” Sergieja Czajki – seria obrazów, na których przetworzył motyw „socjalistycznego” pomnika lotników z miasta Tarnopol na Ukrainie, w stylizacji wizualnej przypominającej niedoskonały druk z minionej epoki. Podobnie, do pomnikowej i pomniki kwestionującej estetyki graffiti, odnosi się praca budapesztańskiej grupy Little Warsaw (Andreás J. Galik i Balint Havas). David Majković z Chorwacji analizuje motywy nowoczesnej architektury z lat 60. i 70., obiektów dziś, pomimo niewątpliwych wartości artystycznych, opuszczonych i zaniedbanych, a epokę realnego socjalizmu postrzega jako czas radykalnego eksperymentu modernistycznego.Pavlína Fichta Čierna, artystka zŽilina, ujmuje się w swoich filmach video za społecznie wykluczonymi, jak chorzy albo Romowie, żyjącymi w nowych, posttotalitarnych czasach. Osobną postawę prezentuje Denisa Lehockáz Bratysławy. Tworzy ona instalacje o formie zmiennej, zależnej od miejsca ekspozycji, z gruntu niepewne, niemożliwe do jednoznacznego określenia. Także i one mówią dobitnie o, nie do końca możliwym, zrozumieniu realiów ostatniego dwudziestolecia. Podobny charakter mają prace, które tworzy czeski artysta Jiří Kovanda; jego działania określa się mianem minimalistycznej poezji, której nie brak romantycznego rysu. Jego prace wyrastają z opozycji wobec plastycznej, akademickiej rutyny. Z faktu nieposiadania rzemieślniczego warsztatu, artysta uczynił swój atut, z pełną świadomością wynikających z tego ograniczeń. Praska grupa Rafani (Zuzana Blochová, Jiří Franta, David Kořínek, Marek Meduna, Luděk Rathouský) w swojej działalności wypowiada się przy użyciu różnych środków wyrazu, zajmuje stanowisko wobec drażliwych spraw w pamięci historycznej i w życiu społecznym. Rafani odrzuca bezpośrednią deklaratywność charakterystyczną dla sztuki zaangażowanej. Taki charakter ma praca „Petycja” - tylko pozornie agitacyjna. Marek Szczęsny, paryski artysta urodzony w Polsce, uprawia malarstwo wyrastające z tradycji spontanicznej abstrakcji, malarstwa gestu, zapisu emocji. Tworzy płótna wielkoformatowe, odnoszące się, co bardzo istotne, do skali człowieka, zasięgu ludzkiego ruchu i gestu.
Royden Rabinowitch w praktyce rysownika realizuje oburęczne rysunki somatyczne, zapisujące gest. W ostatnich latach koncentrował swoją refleksję na filmach z Laurelem i Hardym oraz na reklamie. Rodzina artysty pochodziła z Bukaresztu. Odnajduje w Europie Środkowowschodniej miejsca istotne dla etycznych azymutów swojej filozofii opisywania ciała w fizycznej przestrzeni, a człowieka - w mentalnej. Interesują go przemiany w świadomości człowieka cywilizacji europejskiej. Za najważniejsze uważa Przełom kopernikański oraz Zagładę symbolizowaną przez Oświęcim. Kraków, poprzez bliskość Uniwersytetu i nieodległego Oświęcimia, uznaje za miejsce szczególne. Sztuka w małopolskiej kolekcji, widziana z różnych perspektyw środkowo-wschodnioeuropejskich, pomimo swej różnorodności stanowi spójny obraz współczesności. W tym rozumieniu jest rejestratorem „znaków naszego czasu" - postulowanych dziesięć lat temu, kiedy zaczęto tworzyć kolekcję.
Jan Trzupek (20 XI 2015)
Małopolska Fundacja Muzeum Sztuki Współczesnej powołana została jesienią 2004 roku przez Sejmik Województwa Małopolskiego w odpowiedzi na zainicjowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Program Kultury „Znaki czasu”. Celem rządowego projektu jest wypełnienie wieloletnich zaległości w gromadzeniu dzieł sztuki współczesnej w zbiorach publicznych i wspomaganie instytucji i organizacji realizujących program „Znaki czasu”. Celem Małopolskiej Fundacji Muzeum Sztuki Współczesnej jest tworzenie autonomicznej kolekcji sztuki oraz promocja i popularyzacja polskiej i europejskiej sztuki współczesnej.
Od grudnia 2013 roku fragmenty kolekcji MFMSW są na stałe prezentowane w przestrzeni Dworca PKP w Tarnowie w ramach „Wystawy stałej”. Jest to wspólne przedsięwzięcie Biura Wystaw Artystycznych w Tarnowie i Małopolskiej Fundacji Muzeum Sztuki Współczesnej.
Projekt finansowany z budżetów Miasta Tarnowa i Województwa Małopolskiego.